LEED setifikası nadir?
LEED sertifikalı binalar, mevcut veya yeni yapılar için farklı değerlendirme yöntemlerine uygun olarak ön koşulları ve puan gerekliliklerini sağlamış binalardır.
Zamanımızın büyük bir kısmını binalar içerisinde geçirmekte ve bu vakitlerde çeşitli ihtiyaçlarımız için elektrik, doğalgaz ve su tüketimi yapmaktayız. Ayrıca iç mekanlarda soluduğumuz havanın sahip olduğu VOC (Uçucu Organik Bileşen) değerini de aktif olarak bilememekteyiz. Yeşil bina sertifikasyon sistemleri, enerji ve suyun daha az tüketilmesi için bir rota çizdiği gibi; insanların daha sağlıklı ortamlarda vakit geçirmeleri için de yol göstericidir.
Gerek insan sağlığı, gerekse de binaların çevreye verdikleri zararların minimuma indirilebilmesi için yeşil sertifikalı projeler, ve çevre dostu yeşil bina derecelendirme sistemleri oluşturulmuştur. Günümüzde sürdürülebilirliğe önem veren bir çok firma, ve bu kurumlara iş yapan yükleniciler sürdürülebilirliğin bir parçası olan yeşil bina sertifikalarına daha fazla önem vermeye başlamışlardır. Dolayısı ile günümüzde geçmişe kıyasla LEED sertifikası için daha çok talep olmaktadır. Gerek proje sahipleri, gerekse de üniversite öğrencileri tarafından Türkiye’deki sertifikalı binalar ve projelerin listesi sıklıkla öğrenilmek istenmektedir. Proje sahipleri geçmişte hangi firmaların sertifikaya sahip olduğunu görerek rakip analizi yapabilmeyi istemektedir.
Haritadan da görüleceği üzere; LEED sertifikası İstanbul, Ankara, İzmir illerinde yoğunlukla bulunurken Adana, Konya, Erzurum gibi illerimizde de yeşil sertifikalı projelerin yapımında sayıca artış görülmektedir.
Türkiye’de yer alan ve LEED sertifikası almak için sertifikasyon sistemine kayıt edilmiş; tasarım, inşaat veya sertifikasyon süreçlerinin devam ettiği, yani henüz sertifika almamış binaların konumlarına yer verilmiştir. Sertifikalı projelerin konumları haritasındaki dağılımın bir benzeri kayıtlı projeler için de geçerlidir: LEED sertifikası için kayıt olmuş projeler çoğunlukla İstanbul, İzmir, Ankara illeri ve çevresinde bulunmakta olsa da Adana, Gaziantep, Antalya illerimizde sertifikasyon süreci devam eden projeler yer almaktadır.
LEED yeşil bina sertifikasyon sistemine kayıt olan ve sertifika alan binalar proje sahibinin onayına göre listelenmektedir. Kayıt aşamasında gizli olarak belirtilen projeler sertifika aldıklarında gizlilikleri kaldırılmaz ise listelerde ve haritalarda yer almamaktadır. Dolayısı ile yukarıda verilen haritalarda “gizli” olarak tanımlanan ve kısa zaman öncesinde sertifikalandırılan projeler gösterilmemektedir.
2021 yılında Türkiye’de toplam 49 bina LEED sertifikası almıştır. 2022 yılında ise Aralık ayına kadar 40 proje LEED sertifikası almaya hak kazanmıştır. 2022 yılında sertifikalandırılan projelerin toplam alanı yaklaşık 700bin metrekaredir.
LEED sertifikası kaç yıl geçerli?
Yeni bir yapının LEED yeşil bina sertifikası alması durumunda, sertifika binanın ömrü boyunca geçerlidir. Alınan sertifika binanın yapım aşamasında iken, ilgili döneme ait LEED gerekliliklerinin ve sürdürülebilirlik kriterlerinin sağlandığını ve bu çalışmaların da USGBC ve GBCI tarafından doğrulandığını göstermektedir. Sertifikalarda projenin sertifikalandırıldığı tarih, sertifika türü ile versiyonu yer almaktadır. Bina büyük bir yenilemeye girmedikçe, ilgili bina bir daha yeni binalar kategorisinde LEED sertifikasına başvuramaz ya da sertifika seviyesini yukarıya taşıyamaz. Ancak bir diğer sertifikasyon türü olan “Mevcut Binalar” kategorisinde sertifika almak için başvuruda bulunabilir.
Mevcut binalar sertifikasının alınması durumunda ise; sertifikanın içeriği kapsamında binanın işletimsel özelliklerinin dikkate alınması dolayısı ile sertifikanın 3 yılda bir yenilenmesi önerilmektedir. Her bir yenilemede tüm kriterler sil baştan incelenmez, belirli puanlar otomatik olarak alınır ve operasyonel bilgilere ait kriterler yeniden değerlendirilerek sertifika yenilemesi yapılmaktadır. Dolayısı ile mevcut bina sertifikasının yenilenmesi kapsamında, ilk sertifikasyondaki kadar fazla iş yükü gerekmez.
