Stüdyo dairelere tekrar izin verilmesi ne anlama geliyor?
Türkiye’de 2017 yılından bu yana imar yönetmelikleri nedeniyle yeni projelerde stüdyo daire (1+0) yapımı fiilen yasaktı. Ancak geçtiğimiz ay Resmî Gazete’de yayımlanan değişiklik ile birlikte bu yasak 8 yıl aradan sonra kısmen kaldırıldı. Artık yeni konut projelerinde toplam daire sayısının en fazla %20’si stüdyo daire olarak planlanabilecek.
Bu karar, Türkiye’nin değişen demografik yapısı ve konut ihtiyacı göz önüne alındığında, önemli bir dönüm noktası olabilir. Peki, bu değişiklik kiralık konut piyasasını nasıl etkileyecek? Fiyatlar düşer mi? Uzmanlar ne diyor?
Stüdyo daireler konut kiralarını gerçekten düşürecek mi?
Gayrimenkul değerleme uzmanı Mehmet Ali Hartavi, yeni düzenlemenin kiralık konut piyasasına iki şekilde etki edebileceğini belirtiyor:
Merkez ilçelerde (Beşiktaş, Kadıköy, Çankaya gibi) stüdyo ve 1+1 dairelerin metrekare kira fiyatları, büyük dairelere göre %10 ila %20 daha yüksek kalmaya devam edebilir. Çünkü bu bölgelerde talep çok yüksek.
Kentin çeperlerinde ise yeni yapılacak stüdyo dairelerle birlikte arz artacak ve kiralar daha ılımlı seviyelere gerileyebilir.
Hartavi’ye göre 2026-2027 yıllarında tamamlanacak yeni projelerle birlikte, özellikle merkez dışı bölgelerde kiraların hafifçe düşmesi bekleniyor.
Neden şimdi stüdyo daireler tekrar gündemde?
Yalnızca gayrimenkul piyasası değil, Türkiye’nin demografik yapısı da bu değişikliği destekliyor. TÜİK verilerine göre:
2024 yılında Türkiye’de tek kişilik hane sayısı 5,32 milyon oldu.
Ortalama hanehalkı büyüklüğü ise sadece 3,11 kişi.
Bu, insanların artık daha küçük evlerde yaşama eğiliminde olduğunu gösteriyor. Yalnız yaşayanlar, öğrenciler, genç profesyoneller gibi gruplar için stüdyo daireler ideal seçenek olarak öne çıkıyor.
Yeni düzenleme konut projelerini nasıl değiştirecek?
Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’ndeki değişiklikle, artık projelerde karma daire tipleri daha yaygın hale gelebilir: 1+0, 1+1, 2+1 ve 3+1 kombinasyonları. Bu durum mimari olarak da yeni çözümleri gündeme getiriyor:
Koridor ve ıslak hacim optimizasyonu
Galeri-atriumlu aydınlatma
Mobilya entegre sistemler
Böylece küçük dairelerde hem estetik hem de işlevsellik ön planda olacak.
Stüdyo dairelerin satış fiyatları nasıl etkilenecek?
Yatırımcılar Öğrenciler ve genç çalışanlar gibi alıcı profilleri için erişilebilir konut haline getiriyor. Hartavi’ye göre, bu segmentteki dairelerin yüksek likiditeye sahip olması da, yatırımcılar açısından cazibesini artırıyor.
Ancak, yüzde 20 kota sınırı, arzın kontrollü olmasını sağlıyor. Bu sayede arz fazlası ve fiyat dalgalanmaları önlenmiş olacak.
Peki bu karar ev sahipliğini nasıl etkiler?
Stüdyo daireler, konuta erişimi zorlaşan birçok vatandaş için daha uygun fiyatlı bir alternatif sunabilir. Yüksek metrekare fiyatları nedeniyle özellikle büyükşehirlerde konut sahibi olmak gittikçe zorlaşıyor. Bu nedenle daha küçük, daha ekonomik daireler ev sahipliğini artırabilir.
Uzmanlar ne diyor? Ekonomik ve sosyal açıdan doğru bir adım mı?
Şehir plancısı Müberra Oflaz, bu düzenlemenin sadece mimari değil, aynı zamanda ekonomik ve sosyal ihtiyaçlara da cevap verdiğini söylüyor:
“Hanehalkı büyüklüğü düşüyor. İnsanlar artık daha küçük alanlarda yaşamak istiyor. Özellikle yalnız yaşayanlar ve öğrenciler için stüdyo daireler makul hale geliyor.”
Oflaz, metrekare fiyatlarının ciddi şekilde arttığı bir dönemde, ekonomik konut üretiminin önünün açılmasının kaçınılmaz olduğunu vurguluyor.
Kısa vadede ne bekleniyor?
Yeni stüdyo daireler 2026-2027’de teslim edilecek.
Merkez bölgelerde fiyatlar korunacak.
Çeper bölgelerde kira artışı yavaşlayabilir veya düşebilir.
Düşük bütçeyle ev sahibi olmak isteyenler için yeni bir seçenek doğacak.
