Ahmet Albuz
“Stüdyo daire inşası neden tekrar serbest bırakıldı?”
Barınma sorununa karşı alternatif üretme çabaları kapsamında, Planlı Alanlar İmar Yönetmeliği’nde yapılan değişiklikle 1+0 stüdyo dairelerin inşasına tekrar izin çıktı. 2017 yılında yürürlüğe giren yönetmelik değişikliğiyle fiilen yasaklanan bu daire türü, 9 metrekarelik yatak nişi şartıyla artık tekrar inşa edilebilecek. Ancak yönetmelik, bu dairelerin bir projedeki toplam konutların en fazla %20’si kadar olmasına izin veriyor. Bu sınırlama, hem ihtiyaçları karşılamayı hem de konut tiplerinde denge kurmayı hedefliyor.
“Bu karar konut fiyatlarını düşürür mü?”
Sektör temsilcilerine göre evet. Gözde Grubu Yönetim Kurulu Başkanı Op. Dr. Kenan Kalı, alınan kararı “vatandaş lehine önemli bir adım” olarak nitelendiriyor. Aynı arsa üzerine daha küçük metrekareli evler yapılarak daha fazla konut üretmenin mümkün olduğunu belirten Kalı, “Aynı arsaya 100 ev yerine 170 küçük daire yapalım, 170 ailenin sorununu çözelim” diyor. Küçük dairelerin hem yapım maliyeti hem de satış ve kira bedeli daha düşük olduğundan, bu adımın konut erişimini kolaylaştıracağı düşünülüyor.
“Yatırımcı ve kiracı açısından avantajları neler?”
Stüdyo daireler; uygun fiyatları, düşük aidat giderleri ve hızlı kiralama imkanıyla yatırımcıların da ilgisini çekiyor. Coordinat Yapı Kurucu Ortağı Caner Tan, bu konutların “kira, aidat, enerji ve temizlik masraflarında” da önemli tasarruf sunduğuna dikkat çekiyor. Doluluk oranlarının %98’e kadar çıktığı stüdyo daireler, özellikle bekarlar, öğrenciler ve yeni evli çiftler için cazip bir seçenek haline geliyor.
“Konut talebine çözüm olur mu?”
Artan nüfus, göç hareketliliği, üniversite yerleştirmeleri ve şehir merkezlerindeki arsa sıkıntısı göz önüne alındığında, stüdyo daireler özellikle büyük şehirlerdeki konut sıkıntısını hafifletebilir. Tanyer Yapı Genel Koordinatörü Taylan Tanyer, “Yeni konut üretimi maliyetler nedeniyle yavaşladı. Daha fazla daire üretebilmek için bu karar isabetli” diyor. Özellikle merkez ilçelerde daha çok konuta ihtiyaç var ve küçük daireler bu açığı kapatabilir.
“Düşük metrekareli konutlara talep artıyor mu?”
Evet, sektördeki veriler de bu yönde. Türkiye’de kişi başına düşen yaşam alanı artarken, yaşam tarzı daha kompakt hale geliyor. Genç profesyoneller, yalnız yaşayan bireyler ve öğrenciler gibi gruplar, büyük dairelerden ziyade kullanımı kolay, merkezi lokasyonlarda küçük daireleri tercih ediyor. Ayrıca, artan enerji ve bakım maliyetleri de bu tercihi pekiştiriyor.
“Yeni düzenleme İzmir gibi şehirlerde ne etkiler yaratacak?”
Özellikle arsa sıkıntısının yaşandığı şehir merkezlerinde, bu tür daireler ciddi çözüm potansiyeli taşıyor. İzmir’de yeni arsa açma ihtiyacının altını çizen Caner Tan, “Yeni yönetmelik sayesinde daha uygun fiyatlı, daha hızlı üretilebilecek konutların önü açılıyor” diyor. Gözde Grubu’nun İzmir’de 7 ayrı noktada projelere başladığı da bilgisi verilenler arasında.
“Sosyal faydası ne olacak?”
Sadece yatırımcının değil, doğrudan konut ihtiyacı duyan vatandaşın da faydalanacağı bu düzenleme, barınma krizine karşı sosyal bir çözüm. Özellikle düşük gelirli vatandaşlar için uygun fiyatlı konut üretimi kritik önem taşıyor. Aynı zamanda yeni evlenen çiftler, tek başına yaşayan emekliler veya iş değişikliği nedeniyle geçici barınma ihtiyacı olan bireyler için stüdyo daireler işlevsel bir model sunuyor.
“Gelecekte daha fazla küçük daire görecek miyiz?”
Evet, sektör temsilcileri bu modelin yaygınlaşacağını öngörüyor. Hem ekonomik gerçekler hem de yaşam alışkanlıklarındaki değişim, kompakt konutların önünü açıyor. Stüdyo dairelerin yeniden gündeme gelmesi, Türkiye’de konut mimarisinin de evrileceğine işaret ediyor. Gözde Grubu Başkanı Kalı, “Gelecek, küçük metrekareli ama akıllıca planlanmış dairelerde” diyerek bu dönüşümün altını çiziyor.
