Ahmet Albuz
“Konut vergisi artışı fiyatları düşürür mü?”
Zuhal Balsarı’ya göre, yatırımcıya yönelik vergi artışları konut alımını cazip olmaktan çıkarabilir. Özellikle yatırım amaçlı konut satın alan bireylerin geri çekilmesi, piyasadaki talebi daraltır. Bu da kısa vadede fiyatlarda düşüşe neden olabilir. Ancak bu düşüş, konut arzının sınırlı olduğu bölgelerde sınırlı kalabilir. İstanbul, Ankara gibi büyük şehirlerde bu etki çok belirgin olmayabilir.
“Vergi artışı kiraları etkiler mi?”
Balsarı, vergi düzenlemelerinin kiralara etkisinin kısa vadede sınırlı olacağını vurguluyor. Kiraların esas belirleyicisi, bölgesel nüfus hareketleri ve barınma ihtiyacı. Ancak uzun vadede, yeni konut üretiminin yavaşlaması nedeniyle kiralık konut arzı azalabilir. Bu da kiraların yeniden yükselmesine neden olur. Yani, kısa vadeli bir rahatlama olsa da uzun vadede kiracılar için zorluklar büyüyebilir.
“Arz azalırsa fiyatlar yeniden artar mı?”
Konut piyasasında en temel denge: arz ve talep. Vergi artışı nedeniyle yatırımcı konuttan uzaklaştıkça, yeni projelerin yapılma oranı düşer. Bu da piyasaya giren konut sayısını azaltır. Arzın daralması, birkaç yıl içinde konut fiyatlarının yeniden artmasına neden olabilir. Özellikle Türkiye gibi genç nüfusu yüksek, göç alan bir ülkede bu etki çok daha hızlı hissedilebilir.
“Yatırımcı neden geri çekiliyor?”
Yüksek vergiler yatırımcıların net kazancını azaltır. Kira gelirlerinden daha fazla vergi kesilmesi, satış sırasında tapu harçlarının artması veya emlak vergilerinin yükselmesi, yatırımcıları daha temkinli hale getirir. Bu durumda yatırımcı, konut yerine arsa, döviz, borsa gibi farklı yatırım araçlarına yönelebilir. Bu yönelim de inşaat sektörünün dinamizmini zayıflatır.
“Sadece vergiyle konut sorunu çözülür mü?”
Zuhal Balsarı’nın altını çizdiği en önemli konu: kalıcı çözüm için tek başına vergilendirme yetmez. Büyükşehirlerde yaşanan kira artışlarını dizginlemek için;
- Sosyal konut projeleri artırılmalı,
- İmar kolaylıkları getirilmeli,
- Altyapısı hazır bölgeler yatırımcılara açılmalı,
- Piyasa denetimleri sıklaştırılmalı.
Aksi takdirde sadece vergi artışı, hem arzı azaltır hem de fiyatların yeniden kontrolden çıkmasına neden olur.
“İstihdam ve inşaat sektörü etkilenir mi?”
Vergi yüküyle birlikte yatırımcı talebinin azalması, sadece fiyatlara değil sektöre de darbe vurabilir. Konut satışlarındaki yavaşlama, yeni projelerin ertelenmesine, inşaat sektöründe istihdamın düşmesine neden olabilir. Bu da yüz binlerce kişiyi etkileyen bir ekonomik sonuç doğurur.
“2025 yılı konut piyasasında neler oldu?”
Balsarı, 2025 yılının ilk yarısında piyasada gözlenen hareketliliğe dikkat çekiyor:
- Konut satışları %15-16 oranında arttı.
- İlk el ve ikinci el satışlar yükseliş gösterdi.
- Mayıs ayında ipotekli satışlarda ciddi artış yaşandı.
- Ancak yabancıya konut satışlarında düşüş gözlendi.
Bu tablo, kısa vadede talebin güçlü olduğunu, ancak politika değişiklikleriyle birlikte dengelerin hızla değişebileceğini gösteriyor.
“Vergi artışları kimleri etkileyecek?”
Özellikle ikinci evi olanlar, yazlık yatırımcıları, kısa vadeli kira gelirinden faydalananlar ve yeni projeye girmek isteyen küçük yatırımcılar bu düzenlemelerden doğrudan etkilenecek. Sosyal konut sahibi olmak isteyen dar gelirli kesimin ise bu vergilerden daha az etkilenmesi bekleniyor. Ancak dolaylı olarak, konut üretiminin yavaşlaması herkesin hayatına dokunacak.
