Ahmet Albuz
“Tapu işlemleri neden ikiye ayrılıyor?”
Gayrimenkul alım-satım, bağış, miras, ipotek gibi işlemler, hukuken farklı süreçler içeriyor. Bu nedenle Tapu ve Kadastro Genel Müdürlüğü (TKGM), tüm işlemleri iki ana başlık altında sınıflandırıyor:
- Akitli işlemler
- Akitsiz işlemler
Bu ayrım, işlemin nasıl yürütüleceğini, hangi belgelerin gerekeceğini ve tarafların ne zaman tapuya gitmesi gerektiğini belirliyor.
“Akitli tapu işlemleri nelerdir?”
Akitli işlemler, tarafların karşılıklı irade beyanına dayanan, resmi senet düzenlenerek yapılan işlemlerdir. Kısacası, bu tür işlemler için tarafların tapuda bizzat ya da vekaleten hazır bulunması gerekir.
Akitli işlemlere örnekler:
- Konut, arsa veya işyeri satışı
- Bağış (hibe)
- Trampa (takas)
- Taksim (paydaşlar arasında bölüşüm)
- Kat irtifakı veya kat mülkiyeti tesisi
- İpotek kurulması
- İrtifak hakkı tesisi (üst hakkı, geçit hakkı vb.)
Bu işlemlerde resmi senet, tapu müdürlüğünde düzenlenir ve imzalanır. Taraflar; kimlik belgeleri, zorunlu deprem sigortası, vekaletname gibi belgeleri yanında getirmelidir.
Not: Akitli işlemler öncesi, taşınmazın durumu e-Devlet veya Web Tapu üzerinden mutlaka kontrol edilmeli. İpotek, haciz veya şerh gibi kayıtlar varsa işlem yapılamaz.
“Akitsiz tapu işlemleri nelerdir?”
Akitsiz işlemler, taraflar arasında bir sözleşme gerektirmeyen, genellikle mahkeme kararı, kanuni kazanım veya idari kararlarla yapılan işlemlerdir. Bu işlemlerde resmi senet düzenlenmez. Dayanak belge ya da karar sunularak işlem yapılır.
Akitsiz işlemlere örnekler:
- Miras (veraset) intikali
- Mahkeme ilamına dayalı tescil
- Cebri icra ve satış işlemleri
- Kamulaştırma kayıtları
- Kadastro tescili
- Tapu kayıt düzeltmeleri
Bu işlemler için başvuru sahibinin gerekli belgeleri (veraset ilamı, mahkeme kararı, kamulaştırma evrakı gibi) ibraz etmesi yeterlidir. Tapu sicil müdürlüğü şekli inceleme sonrası tescili gerçekleştirir.
Yorum: Akitsiz işlemlerde dikkat edilmesi gereken en önemli unsur, eksiksiz ve geçerli kararların sunulmasıdır. Bu belgeler olmadan işlem yapılamaz.
“Tapu işlemleri dijital ortamda yapılabilir mi?”
Günümüzde pek çok işlem gibi, tapu başvuruları da artık dijital olarak Web Tapu üzerinden yapılabiliyor. Özellikle akitli işlemlerde sistem üzerinden dosya yüklemek, evrak paylaşmak ve randevu almak süreci büyük ölçüde kolaylaştırıyor.
Web Tapu’da neler yapılabilir?
- Randevu oluşturma
- Belgeleri sisteme yükleme
- Başvuru takibi
- Taşınmaz üzerindeki takyidatları (ipotek, şerh) görüntüleme
Not: Akitli işlemlerde tarafların yine tapuda fiziki olarak imza atması gerekir. Ancak ön hazırlıklar Web Tapu üzerinden yapılabilir.
